Hayatımızın vazgeçilmez parçası haline gelen bilgisayarların gözlerimize etkilerinin neler olduğunu tartışmaya başlamadan önce görmenin nasıl meydana geldiğini kısaca anlamaya çalışalım.

Görme işlevi ışık gerektirir. Nesnelerden yansıyan ışık saydam ve ışığı kıran göz katmanlarından geçerek gözün arkasındaki retina dediğimiz tabakaya düşer ve retinada bulunan özel ışık hassasiyeti olan sinir hücrelerini uyararak görme işlevini başlatır.  Çevremizdeki nesnelerin gözümüze uzaklığının farklı olduğunu düşünürsek, net bir görüş için, aynı bir kameranın objektifi gibi, gözümüz de ışığın kırıcılığını değiştirerek görüntünün sürekli retina üzerine düşmesini sağlamaktadır. Yakındaki nesnelere bakarken gözümüzün yaptığı bu ayarlamaya akomodasyon denir.

Bilgisayara bakmak aynı kitap okumak gibi yakın görmeyi kullandığımız bir eylemdir ve göz kaslarımız aktif olarak çalışmaktadır. Uzun süre bilgisayar başında kalmak gözümüzde hipermetropi, miyopi veya astigmat gibi bir kırma kusuru oluşturmayacak ya da mevcut kusurlarımızı artırmayacaktır ancak gizli kalmış bir kırma kusuru sorunumuz varsa bilgisayarın göz kaslarımızı fazla çalıştırması sonucunda açığa çıkabilir.  Uzun süre uyum yapmak için kasılan göz kasları göz çevresinde ağrıya neden olabilir ya da kas  yorgunluğuna bağlı etkili kasılamaz olurlarsa geçici çift görme şikayetleri ortaya çıkabilir. Göz kaslarının gevşemesini sağlayan uzağa bakmaktır. Uzağa bakarken göz odaklanmayı bırakır ve kaslar gevşer. Uzun süre bilgisayar başında kalmamız gerekiyorsa yarım saat  gibi aralıklarla 2-3 dakika camdan dışarı bakmak göz kaslarımızı rahatlatmaya yardımcı olacak ve göz yorgunluğu şikayetlerimizi azaltacaktır.

Bilgisayar başında uzun süre vakit geçirmenin en belirgin etkisi aslında göz yaşı kalitesi üzerine olmaktadır.  Sağlıklı bir insan dakikada ortalama 25 kez göz kırpar. Göz kapaklarının hareketleri ile gözyaşı göz yüzeyine yayılır. Bilgisayar kullanırken göz kırpma sayısı dakikada 5-10 arasındadır. Göz yüzeyi yeterince nemlenemez. Gözlerde yanma,batma,kızarıklık ve kuruluğu geçirmek için refleks sulanmalar meydana gelebilir.Göz yaşının buharlaşmasını hızlandıran durumlar şikayetlerin artmasına neden olur.   Ekranın göz hizasından yukarda olması durumunda göz kapakları normalden daha fazla açılır ve göz yaşı daha hızlı buharlaşır. Ayrıca ortamın sıcak olması, klimalar ve nemin eksikliği gözyaşının buharlaşmasını hızlandırır; göz kuruluğunu belirginleştirir. Bazı bireylerin göz yaşı tabakasının yağ içeriği yapısal olarak azdır. Yağ tabakanın görevi gözyaşının buharlaşmasını yavaşlatmaktır. Bu tabakanın zayıf olduğu bireylerin göz yaşı kalitesi düşüktür ve göz kuruluğu şikayetleri daha çabuk ortaya çıkar.

Kullanılan bilgisayarın ekran özellikleri de göz şikayetlerini etkileyebilir. Göz sikayetlerine en sık yol açan  monitörler  cam tüplü olanlardır. Görüntüyü kesintili bir titreşimle gönderdikleri için bulanık görme, çift görme, göz çevresinde yorgunluk ve ağrı  gibi odaklanma sorunlarına bağlı şikayetler bu monitörleri kullananlarda daha sık gözlenir.  Ayrıca tüplü monitörler yüze daha fazla ısı göndererek gözün daha hızlı kurumasına neden olurlar.  Uzun süreli kullanımlarda LCD monitörlerin daha az göz şikayetine yol açtığı gözlenmiştir. LCD monitörler görüntüyü tam olarak düz yansıtırlar bu da kağıttan okunuyormuş hissi verir ve uyum şikayetlerini azaltır. Ayrıca yüze  ısı göndermedikleri için gözyaşının buharlaşmasını hızlandırmazlar. Tüm bilgisayar monitörleri için geçerli olan ise ekran kontrastı ve ekran parlaklığı gibi özelliklerdir. Değişen ortam ışığı, ekran kontrastındaki değişiklikler, ekran parlaklığının yüksek olması göz bebeklerinin küçülmesine neden olur ve göz çevresinde ağrı, bulanık görme gibi uyum şikayetleri ortaya çıkabilir.

Uzun süre bilgisayar başında kalmaya bağlı oluşacak göz şikayetlerini azaltmak için dikkat etmemiz gerekenler nelerdir şöyle bir toparlayacak olursak;

*LCD monitörleri tercih etmek ve ekranı tam karşımıza ya da hafifçe göz hizamızın altına yerleştirmek

*ortamın çok sıcak,klimalı ve tozlu olmasından kaçınmak

*sık göz kırpmayı hatırlamak ve/veya suni gözyaşı damlalarından destek almak

*arada monitörden uzağa, tercihen camdan dışarı bakarak göz kaslarımızı rahatlatmak

*ekranın kontrastını ve parlaklığını gözümüzü rahatsız etmeyecek şekilde ayarlamak

*iri puntolu ve gözü yormayan karakterlerle yazmak, koyu renk zemin üzerinde açık renk karakterlerle çalışmayı tercih etmek göz sağlığımızı korumakta önemlidir diyebiliriz.